کشت گلخانه ای فلفل دلمه ای

یکی از محصولات کشاورزی پرطرفداری که در شرایط گلخانه ای نیز به خوبی رشد می کند، فلفل دلمه ای است که در رنگ ها و طعم های گوناگون به صورت خام و یا پخته به عنوان یک چاشنی بی نظیر در سالاد ها و غذاها مصرف می گردد. به کارگیری فن آوری های مدرن در گلخانه ها منجر شده تا شرایط آب و هوایی محیط رشد سبزیجاتی نظیر فلفل دلمه ای به طور مستمر و گسترده بهینه سازی و کنترل گردد، که در این صورت سرعت رشد و بازدهی این سبزیجات افزایش می یابد. همچنین خوب است بدانید محصولات گلخانه ای نظیر فلفل دلمه ای، که دارای سرعت رشد آهسته ای هستند، نسبت به دیگر محصولات گلخانه ای نظیر گوجه، خیار و بادمجان، در زمان برداشت، میوه بیشتری خواهند داشت. در ادامه به کشت گلخانه ای فلفل دلمه ای می پردازیم.

محیط گلخانه ای مناسب برای کشت فلفل دلمه ای

به منظور راه اندازی یک گلخانه مناسب جهت کشت انواع فلفل دلمه ای باید در نوع و مشخصات سازه گلخانه و همچنین پوشش و تجهیزات آن دقت بسیار داشت. برای کشت هیدروپونیک فلفل دلمه ای، گلخانه های ایرانی و اسپانیایی با حداقل ارتفاع ۵ متر مناسب اند. علاوه بر این گلخانه ها باید در برابر باد و برف منطقه و وزن محصول مقاوم باشند.

به منظور افزایش تولید در فواصل بلند مدت در محیط گلخانه ای، گونه هایی از فلفل که تولید بیشتری دارند مورد استفاده قرار می گیرند. بدین صورت که حدود دو تا چهار ساقه از فلفل دلمه ای، هرس شده و جهت رشد عمودی آنها از داربست استفاده می شود. فلفل دلمه ای در حال رشد دارای دو ساقه می باشد و هنگامی که بزرگ تر می شود چهار ساقه پیدا می کند. فلفل هایی که هنوز دو ساقه دارند تحت شرایط آب و هوایی گرمتر انعطاف پذیرتر هستند. در صورتی که گلخانه شما از امکانات ساده تری برخوردار باشد، کنترل کمتر بر شرایط آب و هوایی، گیاه فلفل دلمه ای را بیشتر دچار تنش می کند که در این صورت قدرت گیاه کاهش یافته و محصولات کمتری خواهد داد. بنابراین در این شرایط باید گونه ای از فلفل دلمه ای را انتخاب کنید که در مقابل این تنش ها مقاومت بیشتری داشته باشد. همچنین برای تولید در گلخانه هایی با فن آوری های ساده تر بهتر است در فواصل های کوتاه مدت از تکنیک های صحیح تولید نظیر داربست سبد و یا داربست های دیگر استفاده شود.

شرایط کشت فلفل دلمه ای در گلخانه

بوته فلفل دلمه ای به دو صورت سبز و رنگی موجود است، فلفل دلمه ای رنگی در سه رنگ قرمز، زرد و نارنجی پرورش می یابد که رنگ قرمز آن به خاطر وجود ماده آلکالوئیدی کاپسایسین است. در این بخش به شرایط مورد نیاز برای رشد و نمو این گونه از فلفل ها می پردازیم.

• دما

فلفل دلمه ای گلخانه ای در دمایی بین ۱۵ الی ۳۵ درجه سانتی گراد رشد و بازدهی مناسبی خواهد داشت. اما در صورتی که دما به بالاتر از ۳۵ درجه سانتی گراد افزایش یابد، گل های این گیاه شروع به ریزش کرده و لکه های سوخته در نوک میوه آن مشاهده می گردد. علاوه بر این در صورت کاهش دما به زیر ۱۵ درجه سانتی گراد نیز شاهد ریزش غنچه و برگ های فلفل دلمه ای خواهید بود و قسمت ریشه گیاه نیز دچار پوسیدگی می شود. به این ترتیب مناسب ترین دما برای این گیاه در طول روز بین ۱۸ الی ۳۰ و در شب نیز بین ۱۶ الی ۱۸ درجه سانتی گراد می باشد. به طور کلی برای رشد رویشی بوته فلفل دلمه ای دمای ۲۱ الی ۲۳ درجه سانتی گراد و برای رشد زایشی آن نیز دمای کمتر از ۲۱ درجه سانتی گراد نیاز خواهد بود.

• نور

نور یکی دیگر از ویژگی های مهمی  است که در پرورش فلفل دلمه ای بسیار مؤثر است. نور مورد نیاز برای گیاه فلفل دلمه ای در روز به مدت ۱۶ ساعت و به میزان ۱۲۵ میکرو مول بر متر مربع بر ثانیه می باشد. فراهم آوردن این میزان نور برای گیاه فلفل منجر به افزایش عملکرد محصول و زودرسی میوه آن می گردد.

• رطوبت، pH و دی اکسید کربن

میزان رطوبت نسبی مورد نیاز برای رشد گلخانه ای فلفل دلمه ای در حدود ۷۵ الی ۸۰ درصد می باشد. لازم به ذکر است افزایش و یا کاهش این میزان رطوبت، موجب گسترش بیماری های قارچی و باکتریایی و همچنین ریزش گل ها خواهد شد. بهترین pH مورد نیاز برای گیاه فلفل دلمه ای در حدود ۷ است. میزان دی اکسید کربن مورد نیاز برای این گیاه نیز در حدود ۱۰۰۰ تا ۱۵۰۰ ppm می باشد.

تولید محصول فلفل دلمه ای به روش نشاء

در تولید محصول فلفل دلمه ای استفاده از روش نشاء نسبت به روش کشت مستقیم بذر بهتر است. بذرهای جوان تازه برداشت شده فلفل، به مدت ۶ هفته در خواب به سر می برند و بعد از آن شرایط برای جوانه زنی مناسب می گردد. جوانه زنی بذر در دمای پایین تر از ۲۵ درجه سانتی گراد و جوانه زنی گیاه نیز در دمای بین ۹ الی ۱۰ درجه سانتی اتفاق می افتد. کشت بذر فلفل دلمه ای در اواخر ماه آبان صورت می گیرد و عمق کشت بذر آن در خزانه باید بین ۱٫۵ تا ۲ سانتی متر باشد. بذر فلفل دلمه ای باید در مدت زمانی بین یک هفته تا ۱۰ روز شروع به سبز شدن نماید. مدت زمان تهیه نشاء نیز معمولا بین ۱۰ تا ۱۲ هفته متغیر است. کشت بذرها در خزانه در میان پیت ماس در دمای ۲۵ الی ۲۶ درجه سانتی گراد انجام می شود. شایان ذکر است انبار کردن بذر به میزان ۴۰ تا ۷۰ درصد موجب افزایش جوانه زنی می شود. زمانی که اولین جوانه گل ظاهر گردید باید نشاء به زمین اصلی منتقل شود. در صورتی که بذر را در سینی نشاء کاشته اید، پس از گذشت ۱۰ هفته باید آن را به داخل گلدان انتقال دهید. EC خاک (هدایت الکتریکی یا میزان شوری آب) باید در حدود ۲/۵ میکروموس بر سانتی متر باشد. پس از انتقال نشاء دمای محیط باید به ۲۱ درجه کاهش یابد. همچنین نشاء ها باید هر دو روز یکبار آبیاری شوند.

زمان انتقال نشاء به گلخانه

در هنگام انتقال نشاء به گلخانه، گیاه فلفل دلمه ای باید حداقل در حدود ۶ تا ۷ برگ داشته باشد. تعداد بوته فلفل نیز باید در هر متر مربع به ۲ تا ۳/۵ بوته برسد. تراکم کمتر و یا بیشتر از حد مذکور موجب کاهش عملکرد و همچنین افت کیفیت محصول تولیدی خواهد شد. پس از ۳۰ روز و بعد از رشد اولین برگ حقیقی، باید کاشت عمیق نشاء صورت بگیرد تا باعث افزایش گل در گیاه فلفل دلمه ای شود. مرطوب بودن بستر کشت در زمان انتقال نشاء مهم است. محلول های غذایی نیز باید در حدود یک روز پیش از کشت به زمین اصلی اضافه گردد. همچنین علاوه بر نکات مذکور، باید شرایط زیر را نیز رعایت کنید.

• دمای محیط کشت اصلی را بین ۲۰ تا ۲۱ درجه سانتی گراد، ثابت نگه دارید.
• رطوبت محیط را روی ۷۵ تا ۸۰ درصد تنظیم نمایید.
• میزان دی اکسید کربن باید به ۸۰۰ تا ۱۲۰۰ ppm برسد.

شناسایی انواع نارسایی در رشد فلفل دلمه ای

در هنگام کشت فلفل دلمه ای گاهی اوقات ممکن است نارسایی هایی در رشد گیاه ایجاد شود که با شناسایی آنها بهتر می توان از این مشکلات جلوگیری کرد.

• در صورتی که پس از روییدن گل فلفل دلمه ای، دما برای مدت طولانی مناسب گیاه نباشد، میوه آن بد شکل خواهد شد. لازم به ذکر است در ماه های سرد زمستان این مشکل بیشتر برای گیاه به وجود می آید. البته این عارضه ممکن است بر اثر وجود حشرات موزی بر روی گیاه نیز ایجاد شود. این حشرات معمولا با مکیدن شیره گیاه، موجب بد شکلی میوه آن می شوند.

• اگر رطوبت گلخانه به ۸۵ درصد برسد و یا در هنگام شب هوای گلخانه سرد و اطراف آن گرم باشد و همچنین در صورتی که آبیاری در طول روز دیر آغاز شود، میوه بوته فلفل ضخیم و در نهایت دو قسمت خواهد شد.

• اگر میوه در اندازه مناسبی بوده ولی هنوز تغییر رنگ نداده باشد، نشان می دهد میانگین دما در شبانه روز کم است و در این صورت بهتر است حداقل نیم درجه میانگین را افزایش داد.

برداشت فلفل دلمه ای گلخانه ای

معمولا از زمان گل دهی تا رنگ گرفتن میوه فلفل دلمه ای در گلخانه، ۲۲ هفته طول می کشد. از کشت نشاء تا هنگام برداشت نیز ۶ تا ۱۰ هفته زمان نیاز دارد. برداشت محصول معمولا یک بار در هفته و در بعضی اوقات تا ۳ بار انجام می شود. در واقع برداشت زمانی صورت می گیرد که رنگ میوه تا ۸۵ درصد کامل شده باشد. در طول دوره رشد، محصول بین ۷ تا ۱۲ بار برداشت می شود. برداشت فلفل دلمه ای با توجه به رنگ مورد تقاضا، از اواسط تابستان تا اواسط پائیز طول خواهد کشید. فلفل های درشت تر از محبوبیت بیشتری در بازار برخوردار هستند و برداشت آنها به وسیله یک چاقوی تیز صورت می گیرد.

شرایط انبارداری فلفل دلمه ای

فلفل دلمه ای رنگی را می توان در دمای ۷ الی ۸ درجه سانتی گراد و فلفل دلمه ای سبز را نیز در دمای ۸ تا ۱۰ درجه و رطوبت نسبی ۹۰ درصد در کیسه های بلند پلاستیکی برای مدت ۴ هفته در انبار نگهداری کرد. لازم به ذکر است از دست دادن رطوبت میوه موجب سفت شدن آن می شود. بنابراین به میزان رطوبت فلفل دلمه ای در زمان انبارکردن آن دقت نمایید.