بیماری های قارچ خوراکی در زمان کاشت

کسانی که با بیماری قارچ ها آشنایی ندارند بهتر است بدانند که با انتشار سریع بیماری در خاک پوششی، مناطق بزرگی به قطر ۳۰-۹۰ سانتیمتر، کچل شده و فاقد کلونی بندی میسیلیومی خواهند شد. ممکن است اندام های باردهی، ابتدا ایجاد نشده و یا در صورت ایجاد، بر حسب نوع، قارچ هایی بد شکل و غالبا با ساقه هایی آبکی یا شکافته و پوسیده و یا خشک ایجاد کنند. کلاهک ها قبل از موعد باز می شوند. محیط های کشت آلوده به ویروس، می توانند هر نوع از علائم فوق را همراه با کاهش محصول در واحد سطح و ضعف میسیلیومی از خود بروز دهند. لزا با توجه به هزینه ها ی صورت گرفته، شناخت وآگاهی در این زمینه به شما در عدم هدر رفت سرمایه و وقت کمک خواهد کرد. شرکت سپید خوشه نقش جهان با کمک مشاورین با سابقه در این راه (پرورش قارچ در اصفهان) در کنار شما خواهد بود و امید که در اشتغالزایی در اصفهان بتواند کارگشا باشد.

بیماری مهم در پرورش قارچ دکمه ای

بیمار ی های قارچی شامل بیماری های ویروسی، باکتریایی و قارچی هستند، این بیماری ها یا عملکرد و یا کیفیت قارچ را کاهش می دهد.

بیماری های قارچی

بیماری های قارچی عمدتاً ناشی از مایکاگون و ورتیسیلیوم و تریکودرما هستند که منجر به بدشکلی قارچ ها و یا از بین رفتن آن ها و یا خال دار شدن کلاهک قارچ می شوند. قارچ تریکودرما با نابودی بستر کشت، منجر به عدم تولید قارچ می گردد و یا از طریق آلودگی کلاهک، منجر به کاهش کیفیت محصول می گردد.

تریکودرما

تریکودرما یکی از بیماری های قارچ است که نوعی کپک سبز است که در بذر و بستر قارچ دکمه ای مشاهده می شود. تریکودرما دارای میسلیوم های سفیدرنگ شبیه میسیلیوم های قارچ دکمه ای می باشد که تشخیص آن در این مرحله مشکل است ولی با تولید اسپور به رنگ سبز متمایل می شود و براحتی تشخیص داده می شود. تریکودرمابا لکه های سبز رنگ را می توانیم  روی بذر، و کمپوست استریل شده مشاهده کنیم. تریکودرما با تولید آنزیم های سمی، میسیلیوم قارچ دکمه ای را از بین می برد. شرکت سپید خوشه ی نقش جهان فروش کمپوست قارچ دکمه ای را به صورت تخصصی انجام می دهد و پس از آن مشاوره و بازدید رایگان را در اختیار مشتریان خود قرار می دهد.

 ورتیسیلیوم قارچ 

بیماری حباب خشک، که توسط قارچ ورتیسیلیوم ایجاد می شود، یکی از بیماری های قارچ بسیار رایج در پرورش است که به سرعت انتشار می یابد. پرورش دهندگان قارچ اکثراً از ابتلای محصول خود به این بیماری ترس دارند زیرا اگر ظاهر قارچ مبتلا شده به این بیماری، شبیه به بیماری لکه باکتریایی است و لذا تشخیص این دو از یکدیگر مشکل است.

این بیماری فقط از طریق اسپور انتقال می یابد. ورتیسیلیوم معمولاً بر روی قارچ های دکمه ای سفید می تواند باعث کاهش شدید محصول شود.

درصورتی که قارچ در مرحله ته سنجاقی مورد حمله این قارچ انگل قرار گیرد، قارچ ها به شکل پیاز در می آیند یعنی ساقه از کلاهک ضخیم تر و کلفت تر خواهد شد. در مراحل بعد از سنجاقی شکل بودن، در اثر توقف رشد سلول های مورد حمله، ساقه خمیده و کج می شود. قارچ های مورد حمله، متمایل به سبز شده و اگر آلودگی در انتهای مراحل رشدی رخ بدهد برجستگی های کپه ای سبز رنگ بر روی کلاهک دیده می شود.

رنگ کلاهک قهوه ای روشن شده و یا لکه های قهوه ای روشن بر روی کلاهک معروف به لکه ورتیسیلیوم دیده می شود و اگر آلودگی شدید شود، کلاهک ترک دار می شود.

مایکگون

یکی دیگر از بیماری های قارچ، بیماری مایکگون یا حباب‌تر است. از آنجایی‌ که این عامل قارچی تمایل دارد در اندام بارده قارچ به‌صورت انگل زندگی کند به آن مایکگون می‌گویند.

قارچ‌هایی که در مراحل اولیه رشد به این بیماری آلوده‌ شده‌اند، توده‌های بدشکل سفیدرنگ روی کلاهک آن‌ها رشد می‌کند و با توسعه بیشتر، توده به رنگ قهوه‌ای درمی‌آیند و شروع به پوسیدن و از هم گسیختن بافت قارچ می‌کند.

در شرایطی که رطوبت بالا باشد، قطرات مایع قهوه‌ای‌رنگ در سطح اندام انگل قارچی مشاهده می‌شود که با فساد قارچ و شل شدن بافت و بوی بد فساد قارچ همراه است به همین دلیل به آن حباب‌تر می‌گویند. در شرایط محیطی خشک‌تر (رطوبت کم‌تر در  سالن) در بافت بیماری فساد کمتری ایجاد می‌شود و شبیه بیماری ورتیسیلیوم به نظر می‌رسد.

بیماری باکتریایی

لکه باکتریایی

باکتری ها از دیگر عوامل ایجاد کننده بیماری های قارچ هستند. لکه باکتریایی کیفیت قارچ را از طریق بی رنگ کردن کلاهک و پایه، حفره دار کردن کلاهک کاهش می دهد. در اصل لکه دار شدن کلاهک به باکتری Pseudomonas tolaasii سودوموناس تولاسی نسبت داده می شود و به این بیماری بلاچ باکتریایی یا Bacterial blotch نیز گفته می شود.

لکه باکتریایی ممکن است در سالن‌های پرورش قارچ دکمه ای به صورت اپیدمی درآید، به طوری که کیفیت قارچ‌ها و نیز میزان تولید را به شدت کاهش دهد، اگر سطح قارچ‌ها بعد از آبیاری خشک نشود، احتمال بروز این بیماری بسیار بیشتر خواهد بود.

این باکتری، سمی به نام تولازین یا تولاسین تولید می کند که عامل ایجاد لکه های قهوه ای بر روی قارچ می باشد.

لکه هایی که توسط این باکتری ایجاد می شوند، ابتدا به صورت زرد رنگ بوده، اما بعداً به رنگ زرد طلایی یا قهوه ای شکلاتی در می آیند. این لکه ها سطحی هستند. بافت قارچ‌های آلوده شبیه قارچ خیس خورده و به رنگ خاکستری یا خاکستری مایل به زرد می باشد.

بیماری لکه باکتریایی می تواند در هر مرحله ای از رشد قارچ ظاهر شود، حتی در قارچ‌هایی که بعد از برداشت بسته بندی شده و در داخل یخچال نگهداری می شوند.

بیماری ویروسی

بیماری های ویروسی در سالن های پرورش قارچ دکمه ای سخت ترین انواع بیماری ها هستند زیرا تشخیص این بیماری ها و کنترل آن ها بسیار مشکل است. معمولاً نتیجه ی حضور و فعالیت یک ویروس در سالن های پرورش، کاهش ناگهانی در عملکرد محصول و یا فقدان کامل قارچ ها در سطح بستر می باشد.مشکلی که بوسیله ویروس ها ایجاد می شود تنها کاهش عملکرد در یک دوره ی تولید نیست بلکه، ویروس به کمک اسپورهای آلوده و بقایای آلوده میسیلیوم ها از طریق باد، حشرات، لباس های کارکنان و تجهیزات به راحتی از یک سالن به دیگر قسمت های مزرعه شیوع می یابد و کل مزرعه را درگیر می کند به نحوی که حتی تولید را فلج می کند. برای اطمینان از حضور ویروس در سالن ها، آزمایشگاه های تخصصی مجهز به الکتروفورزیس وجود دارد که وجود ویروس را تشخیص می دهند.

اقدامات لازم جهت جلوگیری از ورود ویروس به سالن ها

– رعایت نکات بهداشتی مربوط به کارکنان، وسایل و تجهیزات

– استفاده از امکانات مربوط به پاستوریزاسیون خاک پوششی

– استفاده از امکانات کوکات کردن سالن های پرورش قارچ دکمه ای

– استفاده از فیلترهای هوا یا توری در دریچه‌های ورودی و خروجی سالن‌ها جهت جلوگیری از ورود حشرات که نقش انتقال دهنده ی ویروس در سالن ها را دارند.

نشانه های حضور ویروس در سالن های پرورش قارچ دکمه ای

– کاهش رشد و عقیمی میسلیوم ها

– قسمت هایی از بستر به طور عجیبی میسیلیوم رشد نکرده و به اصطلاح دچار کچلی می شود.

– قارچ های آلوده به ویروس سریعا پشت باز می شوند و اسپورهای آلوده را رها می کنند.

– گاهی قارچ هایی که در زیر خاک پوششی رشد می کنند پشت باز شده و به سطح خاک می آیند.

– در نقاطی از سطح بستر که هیچ میسیلیومی رشد نکرده، قارچ های خوشه ای با کیفیت پایین را مشاهده می کنید.

– در حالات شدید میزان قارچ­های رشد یافته بر سطح بسترها بسیار کم بوده و اغلب آن ها دارای بدشکلی می­ باشند.

– گاهی فقط کاهش عملکرد محصول از نشانه های حضور ویروس در سالن می باشد.

اقدامات لازم هنگام مشاهده آلودگی ویروس در سالن ها

– اگر مطمئن هستید که سالن شما آلوده به ویروس است، هرچه سریع تر سالن را تخلیه کنید و اقدام به کوکات کنید.

– در مرحله­ی ریسه دوانی از ایجاد شرایط محیطی مانند دمای بالا، تراکم زیاد و یا خیس بودن بستر پرهیز شود.

– برداشت قارچ ها باید در زمان مناسب قبل از اسپورزایی و پشت باز شدن کلاهک ها انجام گیرد.

– قارچ های آلوده و بد شکل را قبل از پشت باز شدن بچینید.

– استفاده از جعبه های برداشت یک بار مصرف، زیرا استفاده ی مکرر از جعبه ها خطر انتشار ویروس را در سالن ها افزایش می دهد.

– تخلیه سریع کمپوست از سالن ها و ضدعفونی سالن های آلوده با بخار حتما انجام گیرد.

– قبل از پر کردن سالن ها از کمپوست، سالن، وسایل و ادوات به خوبی ضدعفونی شود.

– تاکنون هیچ سمی برای بیماری های ویروسی شناخته نشده است