Ganoderma نوعی قارچ polypore در خانواده Ganodermataceae است که شامل حدود ۸۰ گونه، در بسیاری از مناطق گرمسیری است. به دلیل تنوع ژنتیکی، استفاده از آنها در داروهای سنتی آسیا و پتانسیل در تجمع بیولوژیکی، این جنس ازنظر اقتصادی مهم است. گانودرما را میتوان از پلی پورهای دیگر متمایز کرد زیرا دارای یک پایه دو جداره هستند. گاهی به آنها قارچ قفسه یا قارچ براکت میگویند.
در طب شرقی برای درمان بسیار از بیماریهای امراض از گیاهان و قارچهای مختلف استفاده میشده. جالب اینجاست که قارچ reishi از محبوبیت خاصی برخوردار است. این گیاه دارای انواع فواید بالقوه برای سلامتی، ازجمله تقویت سیستم ایمنی بدن و مبارزه با سرطانها است. بااینحال، ایمنی آن اخیراً مورد سؤال قرار گرفته و جای بحث و آزمایش دارد. در این مقاله آنچه در مورد مزایا و خطرات احتمالی قارچ گانودرما میدانیم را با شما به اشتراک میگذاریم.
قارچ reishi که به نام Ganoderma lucidum و lingzhi نیز شناخته میشود قارچی است که در مناطق مختلف گرم و مرطوب در آسیا رشد میکند. از سالهای قبل این قارچ در طب شرقی یکی از اصلیترین گزینههای درمانی محسوب میگردد.
مسئول خواص سلامتی بخش قارچ گانودرما ممکن است چندین مولکول ازجمله تریپنوپنوئیدها، پلی ساکاریدها و پپتیدوگلیکانها باشد.
از این قارچ به اشکال مختلف تازه، پودر شده، یا عصارهای که حاوی این مولکولهای است استفاده میشود؛ که خواص این اشکال در مطالعات سلولی، حیوانی و انسانی مورد مطالعه و آزمایش است. در ادامه چند مزیت قارچ گانودرما مورد مطالعه قرار گرفته است:
از مهمترین تأثیرات قارچ reishi تقویت سیستم ایمنی بدن است. مطالعات در مقیاس آزمایشگاهی نشان میدهند که این گیاه بر روی گلبولهای سفید خون تأثیر میگذارد و به این نحو از سیستم ایمنی شما محافظت میکند. برخی مطالعات در این رابطه بر این عقیده هستند که این قارچ میتواند مسیرهای التهابی در گلبولهای سفید خون را تغییر دهد. تحقیقات در بیماران سرطانی نشان داده است که برخی از مولکولهای موجود در قارچ میتوانند فعالیت نوعی گلبول سفید به نام سلولهای طبیعی قاتل را افزایش دهند سلولهای کشنده طبیعی با عفونتها و سرطان در بدن مبارزه میکنند. در مطالعهای دیگر مشخص شد که این گیاه میتواند تعداد لنفوسیتها را در افرادی که مبتلابه سرطان هستند افزایش دهد. برخی از مطالعات نشان میدهند که این گیاه میتواند به افراد سالم هم کمک کند.
نتایج یک مطالعه نشان دادند که این قارچ عملکرد ورزشکاران در شرایط استرسزا را افزایش میدهد.
نکتهای در این مطالعات و مطالعات دیگر به چشم میخورد این است که مصرف این قارچ باعث بهبودی و تقویت سیستم ایمنی فرد میگردد ولی مقدار آن در افراد سالم و بیمار برای بسیاری از مطالعات هنوز جای سؤال و ابهام است.
یکی از دلایل عمده مصرف این قارچ وجود خاصیت ضد سرطان در آن است. نتایج یک مطالعه روی بیش از ۴۰۰۰ بازمانده از سرطان پستان نشان داد که حدود ۵۹ درصد از قارچ گانودرما استفاده میکنند. علاوه بر این مطالعات آزمایشگاهی نشان دادند که این گیاه و یا عصاره آن میتواند منجر به مرگ سلولهای سرطانی شود. بااینحال نتایج این مطالعات در مورد انسان هنوز جای تحقیق بیشتری دارد.
برخی از تحقیقات بررسی کردهاند که آیا این قارچ میتواند با اثر بر روی هورمون تستسترون بر روی سرطان پروستات مؤثر باشد یا خیر. برخی مطالعات بر این باورند که این قارچ میتواند این سرطان را مهار کند ولی برخی دیگر از این ادعا حمایت نمیکنند.
یک مطالعه اثرات آن را در ۱۳۲ نفر مبتلابه نوراستنیا، وضعیت نامناسبی تعریف شده با درد، درد، سرگیجه، سردرد و تحریکپذیری بررسی کرده است. محققان دریافتند که پس از ۸ هفته مصرف مکملها، خستگی کاهشیافته و بهزیستی بهبودیافته است.
در مطالعهای دیگر که روی ۴۸ نفر بازمانده از سرطان پستان انجام شد نشان داد که پس از ۴ هفته مصرف پودر این قارچ، خستگی کاهشیافته و کیفیت زندگی در فرد بهبودیافته است. از این گذشته، افراد مورد مطالعه از اضطراب و افسردگی کمتری شکایت کردند.
برخلاف برخی از غذاها یا مکملها، دور مصرف قارچ reishi میتواند بر اساس نوع استفاده از آن متفاوت باشد. برای مثال اگر شخص قارچ طبیعی را مصرف کند درواقع در حال استفاده از بالاترین دوز آن است. بسته به شکل و اندازه قارچ دوزها میتواند بین ۲۵ تا ۱۰۰ گرم متغیر باشند.
اگر از عصاره خشک شده استفاده شود دوز مصرفی ۱۰ برابر کمتر از حالتی است که نوع تازه آن مصرف میشود. بهعنوانمثال، ۵۰ گرم قارچ reishi ممکن است با ۵ گرم عصاره قارچ قابلمقایسه باشد. دوز عصاره قارچ متفاوت است اما بهطورمعمول بین ۱٫۵ تا ۹ گرم در روز متغیر است. بهعلاوه برخی از عصارهها از قسمت مشخصی از قارچ استفاده میکنند. در این موارد دوزهای پیشنهادی میتواند کمتر از مقادیر بالا باشد. ضمن اینکه نوع قارچ مصرفی هم بسیار متفاوت است و دوز مصرفی را تحت تأثیر قرار میدهد.
باوجود محبوبیتی که این گیاه دارد ممکن است در برخی افراد حساسیت ایجاد کند. برخی تحقیقات حاکی از ایجاد حساسیت در افرادی است که از این قارچ استفاده نمودهاند. طبق نتایج بهدستآمده از این تحقیقات افرادی که ۴ ماه از قارچ ریشی استفاده نمودهاند عوارضی را تجربه نمودهاند. البته این اثرات جزئی بودند و کمی ناراحتی در دستگاه گوارش و یا معده بودند؛ و هیچ عوارض جانبی بر معده گزارش نشد. تحقیقات دیگر همچنین حاکی از آن است که چهار هفته از مصرف عصاره قارچ reishi هیچگونه اثرات مضر بر کبد یا کلیه در بزرگسالان سالم ایجاد نکرده است.
برخلاف این گزارشها، مشکلات کبدی قابلتوجهی در دو مطالعه موردی گزارش شده است. هر دو نفر در مطالعات موردی قبلاً از قارچ reishi بدون مشکل استفاده کرده بودند اما پس از تغییر به فرم پودری، عوارض جانبی را تجربه کردند. این امر باعث میشود که بهطور مشخص آگاهی از اینکه خود قارچ مسئول آسیبدیدگی کبد بوده یا مشکل در عصاره پودر وجود دارد را دشوار میکند.
افرادی وجود دارند که میبایست از مصرف انواع اشکال این قارچ پرهیز کنند. این موارد شامل کسانی است که در دوران بارداری یا شیردهی قرار دارند، اختلال خونی داشته و یا تحت عمل جراحی قرار گرفته و یا فشار خون دارند.
این قارچ را میتوان به شکلهای مختلف تازه، پودر، قارچ خشک شده، کپسول، شامپو، صابون و قهوه تهیه و مصرف نمود. شاید یکی از بهترین و مؤثرترین شیوههای مصرف قارچ گانودرما، مصرف آن به شکل کل قهوه است. قهوه به دلیل وجود ترکیبی به نام کافئین در کنار این قارچ میتواند مزایای سلامتی بخش زیادی را به همراه داشته باشد. هر فنجان از قهوه گانودرما لوسیدوم میتواند حاوی یک تا دو گرم از این قارچ باشد که از قسمتهای مفید این قارچ تهیه شده است.
نحوه مصرف گانودرما لوسیدوم به شکل دم کرده
برای استفاده از دم کرده قارچ گانودرما لوسیدوم میتوان اول آب رو به جوش آورد و سپس مقداری از این پودر را به آب اضافه نموده و اجازه بدهید دم بکشد. در صورت تمایل میتوان آن را با شیرینکنندههایی چون عسل میل کرد. برای نتایج بهتر است که تفاله این قارچ را به همراه دمنوش آن میل کنیم.
سخن پایانی
قارچ Reishi یک قارچ محبوب است که در طب شرقی استفاده میشود. این گیاه ممکن است سیستم ایمنی بدن را از طریق اثرات آن بر گلبولهای سفید بخصوص در افرادی که مریض هستند مانند افراد مبتلابه سرطان تقویت کنند. این قارچ همچنین ممکن است قادر به کاهش اندازه و تعداد تومورها در انواع خاصی از سرطان و همچنین بهبود کیفیت زندگی برای برخی از بیماران سرطانی باشد. بیشتر تحقیقات انسانی نشان داده است که کلسترول، قند خون یا آنتیاکسیدانها را بهبود نمیبخشد، اما ممکن است در برخی موارد در کاهش خستگی یا افسردگی مؤثر باشد.
منابع: ghar.ch