مراحل صادرات زعفران

زعفران ایرانی ادویه ای طبیعی است که آن را طلای قرمز می نامند. زعفران به دلیل کیفیت و اثرات بی نظیر ، عطر و طعم دلپذیر و رنگ عالی خود در سطح جهانی شناخته شده است. ایران حدود ۸۰ درصد از تولید زعفران در جهان را به خود اختصاص می‏دهد. با وجود اندازه کوچک زعفران قیمت آن بسیار گران بوده و در عین حال کاربرد آن بسیار وسیع است. در این مقاله به مراحل صادرات زعفران در ایران اشاره شده است.

زعفران یکی از مهم ترین محصولات صادراتی ایران است که نقش مهمی در درآمد و اشتغال‏زایی برای تولید کنندگان دارد. علاوه بر این زعفران عمده ترین محصول شهرهای خراسان، فارس و کرمان است. همچنین زعفران یک محصول استراتژیک در ایران است و سهم ایران در تولید و صادرات زعفران تقریبا ۹۰ درصد است. حدود ۲۰۰ نفر کارگر برای تولید زعفران در هر هکتار مورد نیاز است. با این حال، این رقم در بخش پردازش و بازاریابی بسیار بالاتر است.

ایران، یونان، مراکش، کشمیر، اسپانیا و ایتالیا از جمله کشورهای اصلی در زمینه تولید زعفران هستند. در این بین ایران به عنوان تولید کننده اصلی زعفران همیشه بزرگترین تولید و برداشت را داشته است. در واقع ایران بزرگترین تولید کننده و صادر کننده زعفران در سطح بین المللی است. عمده ترین کشورهای وارد کننده زعفران ایران عبارتند از: امارات متحده عربی (UAE)، اسپانیا، ترکمنستان، فرانسه و ایتالیا.

صادرات زعفران در کشور ما قوانین و شرایط خاص خود را دارد که در ادامه به آن اشاره می‏شود.

اولین قدم در صادر کردن زعفران تعیین قیمت کالاهای صادراتی است که برای اینکار باید به کمیسیون نرخ گذاری مراجعه شود. دوم خرید و بسته بندی زعفران عموما در بسته بندی های زیر ۳۰ گرم است. قدم بعدی در فرآیند صادرات اخذ مجوزهای لازم است که شامل دریافت گواهی استاندارد، گواهی بهداشت دامی نباتات (بر حسب مورد) و ارائه کارت بازرگانی، معرفی نامه یا وکالتنامه اظهارکننده زعفران به گمرک، صورت عدل بندی، مجوز صدور (برحسب مورد) و در نهایت ثبت محصول در گمرک است. بعد از طی مراحل بالا و دریافت مجوزهای ذکر شده نوبت به ثبت محصول مورد نظر در گمرک جمهوری اسلامی ایران می رسد. اینکار از طریق تنظیم اظهارنامه صادراتی زعفران صورت می‏گیرد. اظهارنامه صادراتی شامل موارد زیر است که باید تکمیل گردد:

مشخصات صادرکننده زعفران، مشخصات اظهارکننده زعفران، مشخصات خریدار، کشور محل صدور، کشور مبدأ، شرایط معامله، مشخصات وسیله حمل و مبدأ بارگیری، مشخصات زعفران از نظر نوع، تعرفه، وزن، تعداد یامقدار و ارزش صادرات زعفران ، مشخصات محموله (بسته ها، نوع بسته،‌ مقدار، علامت، وزن با ظرف)، ریز اقلام هزینه های گمرک، نام گمرک محل تسلیم اظهارنامه و شماره و مشخصات ثبت اظهرانامه در دفتر گمرک محل برای مهر و امضاء‌ و تأیید گمرک و مقامات گمرک. در نهایت پس از تکمیل اظهارنامه، همراه با مدارک ضمیمه آن به قسمت احراز هویت گمرک تسلیم می گردد.

مرحله بعد ارائه مدارک لازم برای بررسی صحت احراز هویت صادرکننده است که به ترتیب شامل : صحت اسناد و مدارک تسلیمی، صحت مندرجات از لحاظ نوع و تعرفه زعفران و ارزش اظهار شده با اسناد و در آخر صلاحیت صادرکننده زعفران است.

برای ارزیابی محصول صادراتی پس از واریز وجوه مربوط به آن محتویات بسته ها و همچنین تطبیق دادن آنها (نوع، تعداد، ارزش کالا و سایر اطلاعات) زعفران توسط ارزیاب مورد بررسی قرار می گیرد. در صورتیکه اطلاعات ثبت شده و تطبیقات آن صحیح باشد اظهارنامه امضا و مهر شده و نسخه دیگری از آن به صادرکننده زعفران به عنوان پروانه صادرات محصول ارائه می شود.

کارت بازرگانی

داشتن کارت بازرگانی که از طریق اتاق بازرگانی و صنایع و معادن صادر شده و سپس به تائید وزارت بازرگانی رسیده باشد امری ضروری است. کارت بازرگانی در پروسه صادرات سندی است که به نام شخص متقاضی صادرات کالا شامل اشخاص حقیقی (ایرانی و غیرایرانی) و اشخاص حقوقی صادر شده و از طریق آن می توان امور تجارتی (اعم از صادرات و واردات محصول) را انجام داد. در طول اجرای برنامه سوم توسعه (بند ب ماده ۱۱۳) صادرکنندگان زعفران و خدمات حتی در صورت نداشتن کارت بازرگانی از پراخت عوارض و مالیات علی الحساب معاف هستند. تمام شرکتهای تعاونی فعال در زمینه تجارت کارت بازرگانی خود را صرفا از اتاقهای تعاون جمهوری اسلامی ایران دریافت می نمایند.

کنترل محموله های صادراتی در گمرگ شامل مقررات اجباری است. کنترل مواردی همچون: تاریخ اعتبار پروانه کاربرد علامت استاندارد ایران، جعلی نبودن پروانه کاربرد علامت استاندارد (موارد مشکوک از استاندارد استانها استعلام میگردد)، اعلام تاریخ انقضای مصرف، پروانه بهره برداری،‌ علامت استاندارد ایران بر روی زعفران و بسته بندی مناسب است. در صورتیکه پروانه کاربرد علامت استاندارد معتبر اخذ نشده باشد، ارائه دادن گواهی صادراتی از سوی شرکتهای بازرسی مورد تأیید مؤسسه یا ادارات کل استاندارد استانها ضروری است. در ادامه به تعرفه های معمول گمرک برای ترخیص زعفران اشاره می شود:

تعرفه گمرکی انواع زعفران در بسته بندی کمتراز ۱۰ گرم ۰۹۱۰۲۰۱۱ است. برای انواع پودر زعفران تعرفه گمرکی در بسته بندی کمتراز ۱۰ گرم ۰۹۱۰۲۰۱۲ است. تعرفه گمرکی انواع زعفران در بسته بندی کمتراز ۳۰ گرم ۰۹۱۰۲۰۱۳ است. تعرفه گمرکی انواع پودر زعفران در بسته بندی کمتراز ۱۳ گرم ۰۹۱۰۲۰۱۴ است. انواع زعفران دربسته بندی بیش از ۳۰ گرم شامل تعرفه گمرکی به میزان ۰۹۱۰۲۰۹۰ است.