با توجه به شرایط اقتصادی که با آن مواجه هستیم، اشتغال زایی، استفاده بهینه از منابع موجود مخصوصا آب و تولید زیاد از جمله موارد مهم در حوزه کشاورزی است.
از جمله شغلهای پر سودی که میتوان با استفاده از به کار گیری روشهای مدیریت نوین در آن به موفقیت رسید، تولید گل شاخه بریده میباشد که با بهره مندی از قانونهای مهندسی و علمی در گلخانههای مناسب برای کشت صورت میگیرد.
گل رز که به آن لقب «ملکه گلها» را دادهاند، علاوه بر دارا بودن خواص دارویی، به مرور زمان کشت و پرورش آنها افزایش مییابد. امروزه این گل در گلخانهها نیز تولید میشود. گل رز هم اکنون از جمله محبوبترین گلهای جهان به شمار میرود و میزان تقاضا برای آن بسیار زیاد میباشد. از جمله موارد استفاده آن در مراسمهای مذهبی و جشنها میباشد که تولید آنها میتواند سودی سرشار و البته با اطمینان را برای شما در برداشته باشد.
این گل به خانواده گلسرخیان متعلق بوده و در بیشتر قسمتهای کره زمین به صورت پراکنده وجود دارد و از جهاتی چون شکل رشد و تولید گل، تفاوتهایی از خود نشان میدهد. این گلها به شکلهای گل آذین منفرد، دیهیم و خوشه گرزن(پانیکول) وجود دارند. بعضی از گونههای وحشی آن متشکل از ۵ گلبرگ و پرچمهای متعدد میباشند. تخمدان زیرین آن داخل میوه گوشتی Hip جا گرفته که این میوه در فرآیند رسیدن از رنگ زرد تا قرمز از خود تغییر رنگ نشان میدهد.
جنس رزاسه از حدود ۱۵۰ گونه برخوردار است که در مناطقی از جمله سرد شمالی تا منطقههای نیمه گرمسیری به گونهای پراکنده حضور یافتهاند.
انواع گل رز از لحاظ شکل رشد و بوته میتوان به مینیاتوری، فلوریباندا، درختچهای، بالارونده و هیبرید چای تقسیم کرد. در تولید گل رز گلخانهای، اغلب فلوریباندا و هیبرید چای به خاطر آن که گل انتهایی تولید میکنند، مورد استفاده قرار میگیرند.
نکته: امروزه در جهان برای تولید گل رز در گلخانهها از ارقام پیوندی که بر روی پایههای با مقاومت بالا جای گرفتهاند استفاده میشود. برای مثال در آمریکا پایه Rosa manetti و در اروپا R. cannina و R.indica متداول است.
اسکلت گلخانه گالوانیزهای و دارای لولههای ۶ و ۵ است. ارتفاع این سازه اسکلتی میبایست بین ۵٫۵ تا ۹ متر باشد. ( در بعضی منطقهها با ارتفاع ۸ متری گلخانه، تهویه و co2 افزلیش مییابد که در کیفیت محصول نقش بسزایی دارد).
برای تاسیس گلخانه میتوان از زمین با متراژی با ۵۰۰۰ متر در دو واحد و یا یک واحد تاسیس کرد. نکته مهم در این است که فضای گلخانه هر چه بزرگتر باشد، راندمان فتوسنتز افزایش مییابد و گلهایی با کیفیت بالا سر از خاک بیرون میآورند.
پوششهای گلخانهای شامل اقسام گوناگونی مثل UV، پلی کربنات، سکوریتی و … هستند. از نظرمیزان مقاومت و مستحکم بودن پلی کربنات مناسبتر است اما از آنجایی راه اندازی گلخانه کار هزینهبری میباشد، بهتر است پوشش UV را به کار ببرید.
از تجهیزات مورد استفاده در گلخانههای پرورش دهنده گل میتوان به سیستمهای تغذیه و آبیاری، کنترل اقلیم، پرده انرژی ذخیرهای و … اشاره کرد.
برای تهیه بستری خوب برای کشت گلهای رز گلخانهای باید موارد زیر را در نظر گرفت:
برای بسترهای گلخانهای خاکهای شنی رسی، لومی و هم چنین خاکهایی که از درصد رس کم برخوردار باشند و حاوی ۱۰ درصد مواد آلی باشند، مناسب به نظر میرسند. از مصرف خاکهای شنی و خاکهای آهکی نیز حتما پرهیز کنید.
PH مطلوب گل رز حدودا ۶٫۵ میباشد و بازه مجاز بین ۵٫۵ تا ۷٫۵ خواهد بود.
مقدار EC در سیستمهای هیدروپونیک بسته ۷٫۰ است. مقدار مناسب آن اغلب کمتر از ۸٫۱ در نظر گرفته میشود.
این گل نیاز زیادی به نور شدید دارد و گلخانه حتما باید شیشهای باشد. مقدار نور مطلوب برای گلخانههایی که این گل را کشت میکنند در بازه متغیر ۳۰ تا ۳۵ هزار لوکس میباشد.
دمای مطلوب این گل در شبها ۱۶ درجه میباشد. هم چنین در روزهای ابری دمای مطلوب بین ۲۰ تا ۲۱ درجه و در روزهای آفتابی بین ۲۴ تا ۲۸ درجه خواهد بود. بهترین میزان اختلاف دمای شب و روز گلهای رز بین ۱۰ الی ۱۳ درجه است که پس از آن شما قادر خواهید بود پس از ۴۰ روز گلها را از کشت بیرون بیاورید.
در گلخانههای کشت گل رز میزان رطوبت لازم در روز ۵۰ درصد و در شب به ۶۰ درصد میرسد.
این گل از طریق روشهای پیوند و قلمه تکثیر مییابد. هم چنین وجود دمایی بین ۲۱ الی ۲۵ درجه سبب تقویت ریشه زایی قلمهها در محیط کشت بستر گلخانهها میگردد.
نکته مهمی که در تغذیه این گلها باید رعایت کرد آن است که از کود دهی بیش از اندازه به آنها خود داری کنید. این گلها داری نسبت کودی مشخص و مخصوص هستند.
برای هرس کردن این گلها از روش خاصی به نام بندینگ استفاده میشود که از لحاظ فیزیولوژیکی برای گل رز حائز اهمیت است.
هم چنین مراقبتهای سالیانه گلهای رز در فصل بهار، اوایل و اواسط تابستان و در فصل پاییز صورت میگیرد.
شته زرد و کنه دو نقطهای از مهمترین آفات گلهای رز هستند که باید با استفاده از روشهایی مثل سمپاشی با سمهای سیستماتیک، کنه کشها و … با آنها مقابله کرد.
سفیدک پودری، لکه سیاه رز و کپک خاکستری از جمله بیماریهایی است که گلهای رز با آنها درگیر میشوند و صاحبان گلخانهها باید با بهره مندی از روشهای مختلف از بروز آنها پیشگیری کنند.