صدها مربی در سراسر جهان کلاس های آموزش کشت هیدروپونیک را برای علاقه مندان به کشت بدون خاک برگزارمی کنند.
در دوره های آموزش کشت هیدروپونیک اطلاعات و مهارت های لازم برای کشت و پرورش گیاهان مختلف در بسترهایی به جز خاک ارائه می گردد.
کشت هیدروپونیک یا آبکشت یک روش تولید محصول است که نیازی به استفاده از خاک ندارد و آب با مواد غذایی محلول در آن جایگزین خاک شده است.
فرمولاسیون و نظارت بر محلول غذایی، همراه با انتخاب مناسب منابع معدنی محلول و پشتیبانی درست از ریشه های محصول کلید موفقیت محصولات هیدروپونیک است.
برای آشنایی بیشتر با علم کشت هیدروپونیک و تکنیک های آن پیشنهاد می کنیم با سپید خوشه همراه باشید.
کشت هیدروپونیک (آبکشت) چیست؟
قرن ها است که از تکنیک هیدروپونیک برای کشاورزی استفاده شده است.
نشانه های اولیه آن در باغ های معلق بابل دیده شد. همچنین مارکوپولو نیز این سیستم ها را در چین مشاهده کرده بود.
کشت هیدروپونیک در اصل یکی از تکنیک های پرطرفدار برای کاشت گیاهان است که بدون استفاده از خاک و مستقیما در آب و محلول غذایی انجام می شود.
با توجه به مزایایی که این روش دارد همچون کاهش زمان کشت محصول و افزایش راندمان کشت، امروزه توجه بیشتری به آموزش کشت هیدروپونیک می شود.
هیدروپونیک (هیدرو=آب) در اصل دانشی است که ثابت می کند برای رشد گیاهان لزوما به خاک احتیاجی نیست.
بلکه شما می توانید از عناصر موجود در خاک مثل مواد معدنی و مواد آلی به طور مستقیم برای رشد گیاهان در آب مصرفی آنان استفاده کنید.
گیاهان مختلفی را می توان با استفاده از این تکنیک پرورش داد. با این وجود سیستم کشت هیدروپونیک برای تولید بعضی از گیاهان و میوه ها مثل گوجه، خیار، فلفل، کاهو و مخصوصا انواع سبزیجات بهتر عمل می کند.
حتی برای کشت، نگهداری و تکثیر گیاهان آپارتمانی، هیدروپونیک یک روش بسیار کار آمد و جذاب محسوب می شود.
امروزه روش های کشت هیدروپونیک اغلب از نظر فناوری پیشرفته تر از روشهای سنتی کشاورزی هستند. به همین خاطر به آموزش نیاز دارند.
برای بهره مند شدن از مزایای این روش همچون رشد سریع تر محصولات کشاورزی و افزایش سود، پیشنهاد می کنیم برای آموزش کشت هیدروپونیک اقدام نمائید.
چرا کشاورزان به آموزش کشت هیدروپونیک نیاز دارند؟
تخریب خاک و کمبود آب از ویژگی های مناطق خشک و نیمه خشک در سراسر جهان است. همچنین امروزه بسیاری از مناطق بیشتر از گذشته در معرض خطر بیابان زایی هستند.
با این حال، کشاورزی نقش مهمی در اقتصاد بسیاری از کشورها ایفا می کند. اجرای هیدروپونیک به عنوان یک شکل جایگزین تولید محصول، به ارتقای حفاظت از محیط زیست و پایداری هر چه بیشتر کمک می کند.
کشاورزان در حال حاضر باید بتوانند روش های جدید و پر مزیت مثل کشت هیدروپونیک را با روش های سنتی کشاورزی که به خاک و آب زیادی نیاز دارد جایگزین کنند.
فراگیری مهارت ها و آموزش های لازم در این زمینه یکی از مهم ترین اقدامات برای شروع کشاورزی مدرن و پر سود است.
امروزه کشت هیدروپونیک در سراسر جهان گسترش یافته است و این تکنیک در بسیاری از کشورها در حال توسعه است.
این تکنیک هم در کشاورزی فضای باز و هم در کشاورزی حفاظت شده و گلخانه ای قابل اجرا است.
محصولات اصلی که می توان با هیدروپونیک تولید کرد شامل کرفس، گشنیز، جعفری، کاهو، شاهی، کلم بروکلی، کلم، کدو، خربزه، خیار، هندوانه، بادمجان، فلفل قرمز و گوجه فرنگی است.
این شکل از تولید بدون خاک، بهره وری محصولات را افزایش می دهد و سبزیجات را با کیفیت عالی تولید می کند، در عین حال استفاده موثرتر از آب و کود را نیز تضمین می کند.
این روش به دلیل تراکم کاشت بیشتر و استفاده کارآمدتر از نور و فضا و همینطور به دست آوردن برداشت بیشتر در سال، بیشتر از کشاورزی سنتی مورد توجه قرار گرفته است.
اگر می خواهید از مزایای تکنیک هیدروپونیک بهره مند گردید حتما آموزش کشت هیدروپونیک را جدی بگیرید.
آشنایی با انواع سیستم های هیدروپونیک انواع سیستم های هیدروپونیک دارای ویژگی های مختلفی هستند اما به طور کلی به تماس منظم بین ریشه های گیاه و محلول غذایی متکی اند.
دو نوع اصلی سیستم های هیدروپونیک کدام اند؟
سیستم های غیرفعال:
این سیستم ها برای جابجایی مواد مغذی و آب از انرژی استفاده نمی کنند.
سیستم های غیرفعال معمولا از یک ماده «فیتیلهای» برای جذب مواد مغذی مایع جهت دسترسی ریشه ها استفاده می کنند.
به عبارت دیگر در این روش گیاهان را در محلول غذایی با فضای هوایی در اطراف برخی از ناحیه ریشه معلق میکنند.
سیستم های فعال:
سیستم آبکشت در صورتی فعال است که به نوعی انرژی (معمولاا الکتریسیته از طریق پمپ) برای انتقال مواد مغذی به داخل و خارج از ناحیه ریشه و تأمین هوادهی متکی باشد.
سیستم های فعال که دارای پمپ برای هوادهی محلول غذایی و رساندن اکسیژن بیشتر به ریشه ها هستند، نسبت به سیستم های غیرفعال، گیاهان سالم تری را سریع تر تولید می کنند.
سیستم های غیرفعال و فعال یا می توانند مبتنی بر موادی مانند شن، پرلیت یا پشم سنگ باشند یا فقط به آب متکی باشند.
بنابراین کشاورزان می توانند از موادی مانند شن، پرلیت، لیکاپون یا پشم سنگ برای حمایت از گیاهان و ریشه ها در محلول غذایی استفاده کنند.
اما در سیستم های مبتنی بر آب از هیچ وسیلهای غیر از آب استفاده نمیکنند.
بنابراین برای جلوگیری از غرق شدن گیاهان به یک ماده پشتیبانی مانند مش سیمی نیاز است.
فاکتورهای مهم در فرآیند کشت هیدروپونیک چیست؟
گیاهان، مانند همه موجودات زنده، به الزامات خاصی جهت رشد و شکوفایی نیاز دارند.
فراهم کردن مواردی همچون آب،مواد مغذی، نور و هوای مناسب برای پشتیبانی ساختاری از گیاهان و ریشه های آنها ضروری است.
در کشاورزی سنتی، گیاهان حمایت از ریشه، مواد مغذی، آب و هوا را از خاک دریافت می کنند.
اما پرورش دهندگان هیدروپونیک از خاک استفاده نمی کنند و در عوض آب و مواد مغذی را مستقیماا به ریشه گیاهان می رسانند.
به این ترتیب گیاهان دیگر انرژی خود را برای تشکیل سیستم های ریشه ای گسترده جهت جستجوی آب و مواد مغذی در خاک صرف نمی کنند.
بلکه با دریافت مستقیم آنها از طریق آب می توانند این انرژی را صرف تولید برگ ها و میوه های بیشتر کنند.
پرورش دهندگان هیدروپونیک از انواع سیستم ها برای تامین آب و مواد مغذی استفاده می کنند. شما با آموزش کشت هیدروپونیک می توانید این سیستم ها را فرا بگیرید.
اخیراا علاقه به تولید هیدروپونیک محصولات در گلخانه ها به طور قابل توجهی افزایش یافته است.
برخی از فاکتورهای مهم که در فرآیند آبکشت موفق باید در نظر گرفته شود عبارتند از:
مقادیر pH
pHمحلول غذایی عامل مهمی در کشت هیدروپونیک است.
این معیار اسیدیته و قلیائیت در مقیاس ۱تا ۱۴است که ۱ بسیار اسیدی، ۷خنثی و ۱۴بسیار قلیایی است. بیشتر گیاهان در پروژه های آموزش کشت هیدروپونیک زمانی بهترین رشد را دارند که PHترکیب مواد مغذی بین ۵٫۸و ۶٫۵باشد.
در مقادیر pHبالاتر یا کمتر از این محدوده، برخی از مواد مغذی برای ریشه گیاه در دسترس نمی شوند.
محدوده ای که به گیاه اجازه می دهد از مواد معدنی محلول به بهترین شکل استفاده کند، کمی اسیدی است. سطوح pHدر ترکیبات مختلف مواد مغذی و منابع آب متفاوت است.
اکسیژن
گاهی اوقات برای افرادی که در آموزش کشت هیدروپونیک شرکت می کنند در ابتدا سخت است که بفهمند چگونه اکسیژن مورد نیاز گیاهان تامین می شود.
در برخی از سیستم های هیدروپونیک آب و مواد مغذی از طریق یک فتیله ساخته شده از مواد جاذب به ریشه ها می رسد و بخشی از ریشه ها به طور مداوم در معرض هوا قرار می گیرند.
یک محیط متخلخل مانند پشم سنگ نیز دارای ظرفیت فوق العاده ای برای حفظ اکسیژن و همچنین جذب محلول غذایی است.
بسیاری از سیستم های هیدروپونیک فعال نیز از پمپ برای تزریق اکسیژن به آب استفاده می کنند. برای پروژه های کوچک تر می توان از پمپ های آکواریومی استفاده کرد.
مواد مغذی
در کشاورزی سنتی مواد معدنی و آلی توسط ذرات خاک نگهداری می شوند. سپس در هنگام آبیاری حل می شوند و به ریشه گیاهان می رسند.
اما در تکنیک کشت هیدروپونیک، محلول مایع مستقیماا توسط ریشه ها وارد گیاه شده و مواد مغذی از طریق ساقه به سرتاسر گیاه منتقل می شوند.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد اصول کشت هیدروپونیک همچنان با سایت سپید خوشه و آموزش کشت هیدروپونیک همراه باشید.
در آبکشت چگونه مواد مغذی مورد نیاز گیاهان تامین می شود؟
اکوسیستم های آبی کاملا حساس هستند و تعادل مواد معدنی در آنها بسیار مهم است.
بنابراین شما در آموزش کشت هیدروپونیک یاد می گیرید که چگونه باید این مواد مغذی را از طریق آب و بدون استفاده از خاک به گیاهان برسانید. چند
نکته ی مهم دیگر در آموزش کشت هیدروپونیک وجود دارد که عبارتند از:
– ساده ترین راه برای تامین این مواد مغذی، خرید مواد مغذی هیدروپونیک آماده به صورت خشک یا مایع است. بیشتر
آنها غلیظ هستند و باید با آب مخلوط شوند.
– هنگام مخلوط کردن محلول های غذایی، همیشه آنها را تا غلظت توصیه شده توسط سازنده رقیق کنید.
– مقدار مواد مغذی مورد استفاده شما به نوع سیستم، دما، نور و نوع گیاهانی که در حال رشد هستید بستگی دارد.
– آب لوله کشی ممکن است حاوی غلظت قابل توجهی از کلر باشد که می تواند بر رشد گیاه تأثیر منفی بگذارد. اگر آب
مصرفی شما کلر زیادی دارد، می توانید از آب مقطر و یا آب تصفیه شده استفاده کنید یا قبل از استفاده آب را دو روز
بدون پوشش در دمای محیط نگه دارید.
جمع بندی
همانطور که گفته شد رشد گیاهان به روش هیدروپونیک برای باغبانان و کشاورزان مزایای زیادی دارد.
برای مثال این روش کمک می کند تا کشاورزان محصولات کشاورزی بیشتری را در مناطق کوچکتر (مثلاا گلخانه ها،اتاق ها و حتی پشت بام ها) رشد دهند.
بنابراین با این روش می توان در مناطقی از جهان که فضا، خاک خوب و یا آب محدود است، محصولات غذایی بیشتری برای مردم تولید کرد.
اما برای اینکه در این راه موفق شوید حتما به تخصص بالایی نیاز دارید که تنها از طریق آموزش و کسب تجربه به دست می آید.
برای این منظور پیشنهاد می کنیم حتما از مزایای آموزش کشت هیدروپونیک بهره مند گردید.
هیدروپونیک گیاهان آپارتمانی
هیدروپونیک یا آب کشت، تکنولوژی کشت گیاهان است بدون اینکه نیازی به خاک داشته باشیم و با کمترین مقدار مصرف آب انجام میشود و برای اینکه گیاه به خاک و مواد معدنی آن دسترسی ندارد، از محلول مغذی به منظور رشد گیاه استفاده می شود.
از آنجایی که در این روش دیگر آلودگی خاک، مشغله ذهنی نیست و از حشرات، کرم و آفات درون خاک نیز اثری نمی باشد، توجه تولید کنندگان و پرورش دهندگان گیاهان آپارتمانی را هم به خود جلب کرده و روز به روز به طرفداران این شیوه جذاب نگهداری گیاهان آپارتمانی افزوده میشود.
فواید کشت هیدروپونیک در گیاهان آپارتمانی
- صرفه جویی در مصرف آب
- جلوگیری از فرسایش خاک
- عدم نیاز به سم و آفت کت
- امکان کنترل محلول غذایی
- کاهش آلودگی و بیماری ریشه
- کیفیت بهتر و رشد سریعتر نسبت به خاک
- کاهش ابتلای بیماریهای انگلی
- حذف آبیاری هر روزه
- عدم نگرانی بابت آبیاری گیاهان در هنگام سفر
- عدم نیاز به زیرگلدانی و ایجاد جزیره و…
- زیبایی ظاهری و تمیزی گلدان و اطراف آن
هیدرو پونیک گیاهان آپارتمانی به دو روش انجام می شود:
روش اول:
یک قلمه از گیاه مورد نظر جدا می کنیم و آن را در آب ریشه دار می کنیم.
پس از گذشت حدود یک تا چند ماه بسته به نوع گیاه، قلمه ریشه دار شده را در بستر کشت هیدروپونیک می کاریم.
در این روش برای ریشه دار کردن قلمه در آب باید به چند نکته مهم توجه داشت :
۱- قلمه با یک تیغ یا چاقوی تیز و تمیز و ضدعفونی شده بریده شود.
۲- قلمه ها هر کدام در یک شیشه جداگانه در آب نگهداری شود.
۳- از آب تصفیه شده یا آب لوله کشی بیات ( یک روز در دمای محیط مانده باشد) استفاده شود.
۴- هر دوسه روز یکبار آب درون شیشه تعویض شود.
۵- برای انتقال به بستر کشت هیدروپونیک حداقل باید ۷ تا ۸ سانتی متر ریشه وجود داشته باشد.
ضمنا توجه داشته باشید که هر چه ریشه ها سفید تر و ضخیم تر باشند، سالمترند و در بستر کشت هیدروپونیک گیاه شاداب تر و سالمتری خواهید داشت.
روش دوم:
گیاه مورد نظر که تاکنون در بستر خاک زندگی می کرده از خاک خارج کرده، ریشه های آن را شسته و قارچ کشی می کنیم و سپس به بستر کشت هیدروپونیک منتقل می کنیم.
برای اینکار گیاه را به آرامی از خاک گلدان خارج می کنیم، خاک های اطراف ریشه را با دقت از آن جدا می کنیم طوری که به ریشه آسیب نرسد و پس از آن ریشه را با آب ولرم به خوبی می شوییم.
البته بهتر است حدود نیم ساعت در آب ولرم قرار دهیم تا همه خاک و گل به آرامی از ریشه جدا و ته نشین شود.
پس از آن ریشه گیاه را کاملا بررسی کرده و ریشه های سیاه و له شده و خرد شده را از آن جدا میکنیم و بعد به مدت ۵ دقیقه در محلول قارچ کش قرار می دهیم و در پایان در سبد گلدان هیدروپونیک قرار داده و اطراف آن را با دانه های لیکاپون پر می کنیم تا ثابت و محکم شود.
گیاهی که در بستر هیدروپونیک قرار میگیرد باید با کود مخصوص تغذیه شود که به صورت محلول در آب می باشد.
این محلول در مخزن گلدان به نسبت مشخص طبق دستور تولید کننده کود، ریخته میشود و در طی دوهفته به مصرف گیاه می رسد پس از دوهفته مخزن تخلیه می شود و بعد از شستشو دوباره از محلول غذایی جدید پر می شود و سبد حاوی گیاه روی آن قرار میگیرد.
در این دوهفته هیچ نیازی به آبیاری، کود دهی و…. نیست.
مخزن گلدانهای هیدروپونیک هر دوهفته یکبار تخلیه و تعویض می‌شوند.
طرز قرار دادن گیاه در گلدانهای هیدروپونیک
گلدان های مخصوص هیدروپونیک گیاهان آپارتمانی یا گلدان خود آبیار از دوبخش تشکیل شده است.
بخش اول یک سبد است که گیاه در آن قرار می گیرد و ریشه های آن از سوراخ ها و شیارهای سبد خارج می شود.
بخش دوم مخزن گلدان است که سبد درون آن قرار میگیرد.
مخزن از محلول غذایی پر میشود که در دسترس ریشه قرار بگیرد.
مخزن این گلدانها دارای نشانگر آب است که میزان محلول مورد استفاده برای گیاه از بیرون گلدان قابل رویت و چک کردن می باشد.