برداشت قارچ دکمهای در فلاشهای دوم و سوم به عوامل مختلفی بستگی دارد و آموزش پرورش قارچ به روش صحیح و کار آمد در این فلاش ها بسیار مهم است. در اینجا نکاتی برای برداشت مؤثر این نوع قارچها آورده شده است :
– فلاش دوم: معمولاً ۷ تا ۱۴ روز پس از کشت، قارچها آماده برداشت میشوند. در این مرحله، اندازه قارچها باید مناسب باشد و هنوز سر قارچها بسته باشد .
– فلاش سوم: ممکن است ۱۰ تا ۱۴ روز پس از برداشت فلاش دوم آماده باشد. توجه داشته باشید که در این مرحله، ممکن است اندازه قارچها بزرگتر شده باشد.
باتوجه به آنچه که در آموزش پرورش قارچ یاد گرفته اید باید توانایی تشخیص چرخه قارچ را داشته باشید.
– بررسی رنگ و شکل قارچها بسیار مهم است. قارچهای دکمهای باید سفید یا کرم و بدون لکههای قهوهای باشند.
– سر قارچها باید به آرامی باز شده و لبههای آنها کمی خمیده باشد
– از چاقوی تیز برای قطع پایه قارچ استفاده کنید تا آسیب به میسلیوم وارد نشود
– سعی کنید قارچها را با دقت از خاک خارج کنید تا از آلودگی جلوگیری شود
– قارچهای برداشت شده را در دمای مناسب (حدود ۰ تا ۴ درجه سانتیگراد) نگهداری کنید.
– سعی کنید آنها را در ظرفهای مناسب و با تهویه خوب قرار دهید
– در طول دوره رشد، رطوبت و دما باید به دقت کنترل شود تا کیفیت قارچها حفظ شود
با رعایت این نکات، میتوانید برداشت موفقی از فلاشهای دوم و سوم قارچ دکمهای داشته باشید.
برداشت قارچ ها در فلش اول معمولاً بین ۴ تا ۸ روز به طور میانگین ۶ روز به طول می انجامد که اوج قارچ چینی در روز سوم تا پنجم می باشد. از روز ششم تا هشتم باردهی کم و به طور ملموس به کمترین حد خود میرسد تا این که مشخص قارچ های برداشت شده اول به اتمام میرسد و ظهور قارچهای فلاش دوم به چشم میخورد.
ممکن است در حالی که برداشت فلاش اول هنوز به پایان نرسیده است، قارچ ها و بینهایت های کوچکتر فلاش دوم مشخص گردند. پس از پایان برداشت پلاک اول و با گذشت ۴ تا ۱۰ روز،کم کم قارچ های فلاش دوم رشد نموده و آماده برداشت می شود برداشت قارچ می بایست با دقت و احتیاط زیاد انجام شود تا قارچ های کوچک مجاور سالم باقی بمانند.
سبد برداشت نیز باید حداکثر گنجایش ۱۰ تا ۱۵ کیلوگرم قارچ را داشته باشد تا در اثر ماندن قارچ ها به مدت زیاد، باعث له شدگی یا شروع باز شدن چتر قارچ در اثر حرارت ایجاد شده نگردد. انجام یک آبیاری در پایان فلش اول، همراه با آبیاری روزهای قبل (البته ضمن ایجاد تبخیر و تعرق از طریق تهویه) سبب تسریع رشد قارچ های فلاش دوم می گردند.
آموزشگاه سپید خوشه نقش جهان به عنوان یک مرکز پیشرو در زمینه آموزش پرورش قارچ، با برگزاری دورههای تخصصی و کارگاهی، به علاقمندان این حوزه فرصتی مناسب برای یادگیری مهارتهای عملی و نظری ارائه میدهد. دورههای آموزشی این آموزشگاه شامل مباحثی همچون کاشت، داشت و برداشت انواع قارچهای خوراکی و نیز روشهای بهبود و مدیریت محیط کشت میشود.
یکی از ویژگیهای برجسته آموزشگاه سپید خوشه، پشتیبانی رایگان از کارآموزان پس از پایان دورههاست. این پشتیبانی شامل مشاورههای تخصصی، ارائه اطلاعات بهروز در زمینه بازار و فروش، و کمک به راهاندازی کسب و کارهای موفق در زمینه پرورش قارچ است. هدف این برنامهها تقویت اعتماد به نفس و توانمندسازی کارآموزان برای ورود به بازار کار و ایجاد کسب و کارهای پایدار است.
آموزشگاه سپید خوشه نقش جهان با تکیه بر اصول علمی و استفاده از فناوریهای نوین در پرورش قارچ، به ترویج فرهنگ استفاده از محصولات سالم و ارگانیک در جامعه کمک میکند و به عنوان یک پل ارتباطی میان علم و عمل در این حوزه شناخته میشود.
رشد قارچ ها در فلاش دوم و برداشت آنها حدوداً ۴ تا ۷ روز به طول میانجامد. به همین ترتیب رشد و نمو و برداشت کامل فلاش سوم نیز طی کمتر از ۴ تا ۷ روز به پایان می رسد. در واقع در حدود یک ماه یا کمتر می توانیم سه فلاش برداشت داشته باشیم یعنی از روز سی و پنجم تا روز شصت و یکم، که اوج قارچی نی در روزهای سی و پنجم تا پنجاهم ورود کمپوست به سالن می باشد.
برخی از تولیدکنندگان، غالباً چند روز پس از پایان سه فلاش برداشت، کمپوست ها را از سالن تخلیه و مبادرت به آوردن کمپوست های کشت بعدی می کند. اما بعضی از تولیدکنندگان با نگه داشتن کمپوست در سالن برای مدت بیشتر، اقدام به برداشت فلاش چهارم و حتی فلاش پنجم میکنند، نکته حائز اهمیت این است که معمولاً در روزهای پس از تلاش چهارم، به طور کامل مشخص نمی توان عنوان نمود که یک فلاس کامل برداشته شده است. در واقع از روز هفتادم به بعد یعنی از فلاش چهارم بعد غالباً قارچ ها به صورت تکی در بستر ظاهر می گردند که مشخص نمی توان آنها را متعلق به فلش چهارم یا پنجم دانست. این بدان معناست که از روزهای هفتادم به بعد در سالنهر روز مقدار مشخص و تقریباً ثابت اما رو به کاهشی قارچ برداشت می شود و شاید مانند فلاش های اول و دوم نتوان عنوان نمود که برداشت متعلق به این دو فلاش است.
در مجموع پس از ۷۰ روز از آوردن کمپوست ها به سالن (یعنی ۳۵ روز برداشت) میزان برداشت افت کاملا ملموسی خواهد داشت. در طی دوران سالن داری، هر چه درجه حرارت سالن پایین تر باشد، قارچ ها کمتر اما درشتتری ظاهر می شوند. باز شدن چتر کلاهک در مرحله برداشت قارچ می تواند ضمن کاهش وزن محصول و نیز کاهش قیمت به شدت به تولیدکننده خسارت وارد نماید.
علاوه بر این اسپورهای حامل ویروس ها در این قارچ ها می توانند به راحتی در هوا پخش شده و کل سالن را آلوده نمایند.
لازم است از دو روز قبل از تخلیه کمپوست از سالن، به شدت رطوبت را کاهش دهیم تا سمپاشی اثر مطلوب تری داشته باشد. با این کار همچنین تا حدودی کن پوست خشک تر و سبک تر می شوند.
کاهش رطوبت در سالن پرورش قارچ برای تخلیه کمپوست یک مرحله حیاتی است. در اینجا چند راهکار برای کاهش رطوبت آورده شده است:
– هوادهی: اطمینان حاصل کنید که سیستم تهویه به خوبی کار میکند. افزایش جریان هوا میتواند به کاهش رطوبت کمک کند.
– تعویض هوای سالن: با باز کردن دریچهها و استفاده از فنها، هوای مرطوب را خارج و هوای خشک را وارد کنید.
– افزایش دما: با افزایش دما (به طور موقت)، میتوانید رطوبت را کاهش دهید. دما باید به حدی بالا برود که باعث تبخیر رطوبت شود.
– استفاده از رطوبتگیرهای صنعتی میتواند به کاهش رطوبت در سالن کمک کند
– آبدهی کمتر: در روزهای نزدیک به تخلیه کمپوست، میزان آبدهی به سالن را کاهش دهید.
بررسی کمپوست: اطمینان حاصل کنید که کمپوست به درستی آماده شده و آب اضافی در آن وجود ندارد.
– میتوانید از مواد جاذب رطوبت مانند سیلیکاژل یا خاک دیاتومه استفاده کنید تا رطوبت اضافی را جذب کنند.
– به طور مرتب رطوبت و دما را بررسی کنید و اقدامات لازم را انجام دهید تا شرایط بهینه حفظ شود.
با رعایت این نکات، میتوانید رطوبت سالن پرورش قارچ را به حد مطلوب کاهش داده و فرآیند تخلیه کمپوست را تسهیل کنید.
لازم است قبل از خروج کمپوست از سالن، روی تمام کمپوست ها و سالن را سمپاشی نماییم. سمپاشی با ۵ لیتر فرمالین ۳۷ درصد در ۵۰ لیتر آب باعث از بین رفتن بسیاری از آفات و بیماری ها می گردد. بهتر است در سالن را بسته و حداقل ۲۴ ساعت اجازه دهیم تا سهام درسالن اثر نماید. پس از ۱۲ ساعت زن باشی با ۵۰ لیتر از محلول بردو را نیز انجام میدهیم.
سمپاشی سالن قارچ دکمهای در مرحلهی خارج کردن کمپوست از سالن یک اقدام مهم برای کنترل آفات و بیماریها است. در اینجا چند نکته برای سمپاشی موثر در این مرحله آورده شده است:
سته به نوع آفات یا بیماریها، از سموم کشاورزی مناسب استفاده کنید. دقت کنید که سموم انتخابی برای قارچها بیخطر باشند.
هتر است سمپاشی در ساعات اولیه صبح یا شامگاه انجام شود تا تأثیر بهتری داشته باشد و خطر تبخیر سموم تحت تأثیر نور مستقیم خورشید کاهش یابد.
بل از سمپاشی، از پوششهای مناسب برای خود و محیط کار استفاده کنید (مانند دستکش، ماسک، و عینک)
ز تجهیزات مناسب و کارآمد برای سمپاشی استفاده کنید تا بتوانید پوشش یکنواختی روی سطوح داشته باشید.
بق دستورالعملهای سموم، زمان لازم برای عدم کاربرد آنان قبل از برداشت محصول را رعایت کنید.
بل و بعد از سمپاشی، سالن را به خوبی تهویه کنید و اطمینان حاصل کنید که سموم به محصولات آسیب نرسانند.
پس از پایان دوره تولید، لازم است در سریع ترین زمان ممکن، کمپوست ها را از سالن خارج کنیم و از نگه داشتن کمپوست در سالن و هر دلیلی خودداری نماییم، چرا که با این کار آلودگی گسترش می یابد. بهتر است کمپوست ها را سریعا به محل دور دست منتقل نماییم. انباشتن این گنبد در نزدیکی سالن ها به طور موقت، کاملاً زیان آور و خطرناک است و باعث گسترش آلودگی میشود.
تخلیه کمپوست از سالن قارچ دکمهای یک مرحله حساس در فرایند تولید قارچ است. در اینجا به برخی نکات مهم در این زمینه اشاره میکنم:
بل از شروع تخلیه، اطمینان حاصل کنید که تمامی تجهیزات و وسایل ایمنی در دسترس است. این شامل دستکش، ماسک و لباس کار مناسب میشود.
تخلیه کمپوست را در زمانی انجام دهید که آفات و بیماریها به حداقل رسیدهاند. معمولاً پس از برداشت قارچها، بهترین زمان برای تخلیه کمپوست است.
بل از تخلیه، کمپوست را بررسی کنید تا از عدم وجود آفت یا قارچهای بیماریزا اطمینان حاصل شود. در صورت وجود مشکل، اقدامات لازم را انجام دهید.
رای تخلیه کمپوست از تجهیزات مناسب مانند چرخدستی، بیل و کامیون مخصوص استفاده کنید تا کار به راحتی و به صورت بهداشتی انجام شود.
عد از تخلیه، سالن را به دقت نظافت کنید. این کار شامل شستشو و ضدعفونی کردن تجهیزات و سطوح است تا از بروز آلودگیهای بعدی جلوگیری شود.
مپوست خارج شده را به درستی مدیریت کنید. اگر کمپوست قابل استفاده مجدد نیست، آن را به روش محیطزیستی مناسب دفن یا تجزیه کنید.
قتی کمپوست را تخلیه میکنید، تلاش کنید که فضایی مناسب برای هوادهی و خشک شدن سالن ایجاد کنید تا از هرگونه رطوبت اضافی جلوگیری شود.
س از تخلیه، برای مراحل بعدی کشت و آمادهسازی سالن برای دوره جدید کشت برنامهریزی کنید.
شست و شوی سالن و ضد عفونی کردن آن از کلیدی ترین و مهم ترین کار هایی است که یک سالندار موفق باید آن را به خوبی انجام دهد که برای یادگیری بهتر نیازمند حضور در کلاس های آموزش پرورش قارچ میباشد .پس از خارج نمودن کمپوست از سالن، میبایست سالن را به فشار زیاد آب شست، به نحوی که هیچگونه باقیمانده از کمپوست در سالن مانده باشد.
شستشوی سالن و قفسههای سالن پرورش قارچ خوراکی یکی از مراحل مهم در تضمین بهداشت و کیفیت تولید قارچهاست. در اینجا مراحل و نکات کلیدی برای شستشوی موثر سالن و قفسهها آورده شده است:
• تخلیه سالن: قبل از شروع شستشو، تمام قارچها را برداشت کرده و کمپوست و موادی که در سالن قرار دارند، تخلیه کنید.
• جمعآوری ابزار و تجهیزات: تمام تجهیزات و لوازم را جمعآوری کنید تا در حین شستشو در دسترس باشند (مانند جارو، بیل، شلنگ و مواد شوینده)
• گردگیری: ابتدا سطحهای خشک و گرد و غبار موجود روی قفسهها و دیوارها را با یک دستمال نرم یا جاروگردگیری پاک کنید.
• جارو زدن: از جارو برای تمیز کردن کف سالن استفاده کنید تا زبالهها و باقیماندهها جمعآوری شوند.
• مواد شوینده: از مواد شوینده مناسب برای شستشوی قفسهها و تجهیزات استفاده کنید. مواد شوینده بدون اثر سمی برای قارچها انتخاب خوبی هستند.
• شستشو: قفسهها را با آب گرم و مواد شوینده تمیز کنید. میتوانید از فرچه یا اسفنج برای پاک کردن سطوح استفاده کنید.
• کنترل آلودگی: پس از شستشوی اولیه، به دقت بررسی کنید که هیچگونه آلودگی یا باکتری باقی نمانده باشد.
• تخلیه آب: قبل از شستشو، مطمئن شوید که تمامی زبالهها و باقیماندهها جمعآوری شدهاند. سپس میتوانید کف سالن را با آب و مواد شوینده شستشو دهید.
• راندن آب: اگر از جارو برقی آبگیر استفاده میکنید، از آن برای جمعآوری آب و مواد شوینده استفاده کنید.
• ضدعفونیکردن سطوح: پس از شستشو، از محلول ضدعفونیکننده مانند هیپوکلریت سدیم یا الکل برای ضدعفونی کردن سطوح استفاده کنید.
• مدت زمان اثرگذاری: مطمئن شوید که محلول ضدعفونیکننده برای مدت زمان کافی روی سطوح باقی بماند تا تأثیر کامل خود را بگذارد.
• تهویه سالن: پس از اتمام شستشو و ضدعفونی، سالن را به خوبی تهویه کنید تا رطوبت اضافی از بین برود.
• خشککردن: بهتر است تا قبل از شروع دوره جدید کشت، سالن و قفسهها به طور کامل خشک شوند.
• بازرسی: پس از شستشو، سالن را دوباره بررسی کنید تا مطمئن شوید هیچگونه آلودگی یا باقیماندهای وجود ندارد.
• سندیت: از مراحل شستشو و ضدعفونی یادداشتبرداری کنید تا در صورت بروز مشکلات، بتوانید به آن رجوع کنید.
پس از خشک شدن سالن لازم است دوباره تمام سالن و قفسه ها را سمپاشی نمود. بهتر است سالن، ۲۴ ساعت در این حالت بمانند و از ورود و خروج جریان هوا خودداری نمایید تا سرم کاملاً اثربخش باشد. محلولی از ۵۰ لیتر آب با یک سم با طیف وسیع اثر در از بین بردن باکتری ها، ویروس ها و قارچ ها (مانند محلولها هایژن) برای ضدعفونی یک سالن ۱۰۰ متری کافیست.
بهتر است یک روز پس از تاثیر سم، سالن را به مدت پنج تا ده ساعت هوادهی کرد تا اثار سم به ویژه بوی ان کامل از بین برود.
هوادهی سالن پرورش قارچ بعد از سمپاشی یک مرحله حساس و مهم است تا از بهبود کیفیت هوا و کاهش غلظت سموم اطمینان حاصل شود. در ادامه نکات کلیدی برای هوادهی مؤثر سالن پرورش قارچ پس از سمپاشی آورده شده است:
• بلافاصله بعد از سمپاشی: بلافاصله پس از اتمام سمپاشی، سالن باید به منظور حذف هرگونه بخار یا غلظت باقیمانده سموم هوادهی شود.
• مدت زمان هوادهی: حداقل ۲۴ تا ۴۸ ساعت بعد از سمپاشی، سالن باید به خوبی تهویه شود تا سموم به طور کامل در فضا پخش شوند.
• باز کردن پنجرهها و درها: این روش طبیعیترین روش برای تهویه سالنهاست. با باز کردن پنجرهها و درها، هوای تازه وارد میشود و هوای آلوده خارج میشود.
• استفاده از فنها: در صورت نیاز، میتوانید از فنهای صنعتی یا دمندهها برای تسریع در چرخش هوا استفاده کنید. این کار کمک میکند تا هوای آلوده و سموم سریعتر خارج شوند.
• سیستمهای تهویه: اگر سالن شما دارای سیستم تهویه مطبوع است، از آن برای کنترل دما و رطوبت و کمک به تهویه استفاده کنید.
• رطوبت: پس از سمپاشی، رطوبت ممکن است افزایش یابد. اطمینان حاصل کنید که رطوبت سالن در حد مطلوب برای رشد قارچها (معمولاً بین ۶۰ تا ۷۵ درصد) کنترل شود.
• دمای سالن: دما باید در حد مناسب برای رشد قارچها باشد. هوادهی به کاهش دمای سالن کمک میکند، اگر دما به دلیل سمپاشی افزایش یافته باشد.
• بررسی بلافاصله: پس از هوادهی، و قبل از ورود به سالن برای ادامه کار، وضعیت قارچها و محیط را بازبینی کنید.
• حفاظت شخصی: در حین هوادهی، اگر بخارات سموم هنوز محسوس هستند، از تجهیزات ایمنی مناسب مانند ماسک و دستکش استفاده کنید.
• ثبت اطلاعات: تاریخ و زمان سمپاشی و هوادهی را ثبت کنید تا بتوانید در صورت بروز مشکلات بعدی به آن رجوع کنید.
• نظارت بر شرایط: وضعیت سالن و تأثیرات هوادهی را زیر نظر داشته باشید تا از نبود آفت یا بیماریها اطمینان حاصل کنید.
آموزشگاه سپید خوشه نقش جهان به عنوان یکی از مراکز معتبر در زمینه آموزش پرورش قارچ، با هدف توسعه مهارتهای کشاورزی و افزایش آگاهیهای علمی در این حوزه فعالیت میکند. این آموزشگاه دورههای تخصصی و عملی را در زمینههای مختلف پرورش قارچ، از جمله اصول کاشت، داشت و برداشت قارچهای خوراکی ارائه میدهد. همچنین، با بهرهگیری از اساتید مجرب و امکانات پیشرفته، کارآموزان را برای ورود به بازار کار و راهاندازی کسب و کارهای موفق در این صنعت آماده میکند. آموزشگاه سپید خوشه نقش جهان با تأکید بر نوآوری و تحقیق در زمینه پرورش قارچ، به ترویج روشهای پایدار و اقتصادی در کشاورزی کمک میکند.