با توجه به سهولت پرورش و کشت انگور و نیز سازگاری بالا با شرایط اقلیمی مختلف، کاشت این میوه در ایران رواج فروانی دارد.
نکته مهم در پرورش و کشت انگور وجود فضای لازم برای رشد و نمو شاخ و برگ درخت است؛ به طوری که چنانچه چنین فضایی امکانپذیر باشد، میتوان کاشت انگور را در باغچه منزل از طریق یکی از روشهای کشت انگور انجام داد. تکثیر و کشت انگور به طرق مختلفی میسر بوده که در ادامه به آنها میپردازیم.
به طور کلی تکثیر و کشت انگور از دو طریق زیر امکانپذیر است:
۱. تکثیر جنسی
۲. تکثیر غیر جنسی
برای کاشت انگور به این روش از بذر برای تولید استفاده میکنند که البته این روش چندان رایج نیست. در واقع کشت انگور از این طریق بیشتر برای تولید واریتههای جدید و بهنژادی کاربرد دارد.
به منظور تولید و پرورش انگور از این راه ۴ روش وجود دارد که عبارتاند از:
۱. قلمه
۲. خوابانیدن
۳. پیوند
۴. کشت بافت
جهت تکثیر انگور به این روش قلمههای یک ساله نیاز است. طول این قلمهها معمولاً ۲۵ تا ۴۵ سانتیمتر است. ولی در مناطقی که کشت انگور به صورت دیم است، قلمههایی با طول بلندتر باید انتخاب کرد.
تهیه قلمه برای کشت انگور در مناطق مختلف متفاوت است. به عبارتی دیگر در مناطقی که هوای آنها در زمستان معتدل است، تا اواخر زمستان امکان تهیه قلمه وجود دارد.
اما چنانچه کشت انگور در مناطقی انجام میشود که دارای زمستان بسیار سرد بوده و شاخهها یخزده خواهند شد، قلمهها در پاییز تهیه خواهند کرد. سپس آنها را در جعبههایی قرار داده و در زیر خاک یا ماسه میگذارند تا در اواخر زمستان کاشته شوند.
البته گاهی جهت اطمینان بیشتر در ابتدا در خزانه یا گلخانهها قلمهها را ریشهدار میکنند و در اوایل بهار آنها را به محل کاشت اصلی منتقل مینمایند.
خوابانیدن شاخه انگور یکی دیگر از روشهای کشت انگور به شمار میآید. برای این کار در اواخر زمستان تا اوایل بهار، شاخههای یک ساله و بلند درخت را در شیار گذاشته و سپس روی آن را با خاک پوشش میدهند. عمق این شیارها معمولاً ۱۰ تا ۱۵ سانتیمتر در نظر گرفته میشود.
پس از مدتی هنگامی که جوانههای ریشهدار بر روی شاخهها مشاهده شد، آن جوانهها را جدا کرده و میکارند.
اسکنه، قاشی و شکمی سه نوع از پیوندهای مرسومی هستند که برای انگور استفاده میگردد. بدین منظور ابتدا پیوندکی مناسب در اواخر فصل زمستان تهیه شده، سپس آن را درون پارچهای مرطوب در یخچال با دمای ۴ درجه سانتیگراد قرار میدهند تا در اواسط بهار عمل پیوند انجام شود.
البته چنانچه قرار باشد پیوند انگور از روش پیوند اسکنه انجام گیرد، این کار در فصل پاییز صورت میپذیرد.
استفاده از تکنیک کشت بافت، از دیگر روشهای معمول کشت انگور محسوب میشود. جهت این کار، در آزمایشگاه از طریق کشت برگ، گیاهان کوچک فراوانی به دست میآید.
همچنین با کمک تکثیر و کشت انگور از روش کشت بافت و استفاده از کشت مریستم، امکان تولید گیاهان فاقد هر گونه عامل بیماریزای ویروسی یا باکتریایی نیز میسر است.
همانطور که در ابتدا اشاره شد، اولین مرحله در کشت انگور انتخاب فضای مناسب و فراهمسازی بستری خوب برای پرورش این میوه است. جهت این امر در پاییز زمین را با کودهای آلی و معدنی پوشانیده و بعد شخم میزنند.
مرحله بعد محل کشت را به صورت پشته و جوی درمیآورند.
در مرحله بعدی از طریق یکی از روشهای تکثیر و کشت انگور اقدام به تهیه نهال یا جوانه باید کرد.
سپس در فصل بهار نهال انگور را روی پشته با کندن چالهای ۵۰ سانتیمتری در کنار جوی به نحوی میکارند که حداقل ۲ جوانه از نهال درون خاک و ۵ سانتیمتر از آن بیرون از خاک باشد. سپس چاله را با خاک و کود میپوشانند. در انتها سر قلمهها بریده و پس از صاف شدن و تثبیت، آبیاری مینمایند.
در مراحل بعدی با رشد نهال انگور، باید درخت مو را هرس نمود.
در پایان با به ثمر نشستن درخت، انگورها در اردیبهشت چیده میشوند.