خواص زعفران و انواع موارد مصرفی آن
زعفران به عنوان یک گیاه دارویی اثر درمانی زیادی دارد. بر اساس مطالعاتی که انجام شده است، زعفران دارای ۴ ماده فعال کروکین، کروکتین، پیروکروسین و سافرانال است. تنظیم این ۴ ماده در زعفران کیفیت آن را تضمین می کند. برخی از خواص این ماده شفابخش عبارت است از : حافظت بدن در برابر مشکلات قلبی و عصبی، تقویت کننده حافظه، ضد افسردگی، جلوگیری از ریزش مو، کنترل سیستم هورمون بدن، کمک به سیستم هضم و گوارش. در این مقاله به معرفی انواع و خواص زعفران می پردازیم.
زعفران چیست؟
زعفران به عنوان یکی از گیاهان پر زحمت است که هزینه کاشت و مراقبت از آن بسیار زیاد است. این گیاه دارای سه تار موی مایل به قرمز است که به صورت مجزا از هم قرار دارند و موجب ایجاد طعم خوشمزه در این گیاه می شوند. شرایط آب و هوایی گرم و مرطوب برای رشد زعفران الزامی است به همین دلیل است که ایران تا کنون به عنوان یکی از بزرگترین تامین کننده های زعفران در سطح جهان شناخته می شود. نه تنها شرایط کاشت سخت زعفران بلکه بالا بودن خواص آن موجب گران قیمت بودن این گیاه می شود.
مواد مغذی موجود در زعفران چیست؟
اطلاعاتی که در این قسمت بیان می شود به ازای ۲ گرم زعفران است.
۶٫۲ کیلو ژول کالری
۴٫۲ کیلو ژول چربی
۱٫۳ گرم کربوهیدارت
۰٫۱ گرم فیبر
۲۵ میلی گرم امگا ۳
۱۵٫۱ میلی گرم امگا ۶
۰٫۲ گرم پروتئین
۱٫۹ میکروگرم فولاد
۲٫۲ میلی گرم کلسیم
۰٫۲ میلی گرم آهن
۵٫۳ میلی گرم منیزیم
۵ میلی گرم فسفر
۵ میلی گرم ویتامین B6
۳۴٫۵ میلی گرم پتاسیم
۰٫۶ میلی گرم منگنز
خواص مصرف زعفران چیست؟
بهبود سلامت روانی :
تاثیر مستقیم زعفران روی وضعیت روحی افراد یکی از بارزترین خواص مصرف زعفران است. به طوری که بسیاری از متخصصان این گیاه را به عنوان یکی از مواد اصلی برای داروهای ضد افسردگی می دانند. دو ماده سافرانال و کروکین که در زعفران موجود است، تنظیم کننده های پارامتر های عصبی مانند دپامین، سروتونین و نوراپی نفرین می شوند که باعث کاهش علائم افسردگی خفیف تا متوسط می شود حتی بدون داروهای معمولی! بر اساس آزمایشاتی که انجام شده است، مصرف ای ماده بر سیستم غدد درون بدن تاثیر گذاشته و در نتیجه موجب کاهش استرس و اضطراب می شود. مصرف این ماده موجب افزایش یادگیری و تقویت حافظه شده و برای آرامش ذهن و خواب توصیه می شود.
البته در ژاپن از این گیاه برای درمان بیماری های ذهنی و پارکینسون استفاده می کنند. کروکین موجود در زعفران اثرات مخرب بالا رفتن سن روی ذهن مانند الزایمر را از بین می برد.
حفظ سلامت مو :
زعفران دارای موادی است که با استفاده از آن فولیکول مو را تحریک کرده و باعث می شود مواد مغذی و اکسیژن بیشتری به آن ها برسد تا از ریزش آن ها جلوگیری شود.
حفظ سلامت پوست :
زعفران دارای خواص آنتی اکسدانی است. در نتیجه موجب صافی و روشن شدن پوست شما می شود. شما می تواند به صورت موضعی از این گشاه استفاده کنید تا شاهد نتایج موثر آن برای روشن شدن پوستف جلوگیری از ایجاد آکنه، از بین بردن لکه های تره و جای زخم و … باشید. با استفاده از ویتامین B2 موجود در این گیاه می توانید ترک های پوستی خود را درمان کنید.
بهبود سیستم تنفسی :
زعفرا دارای خاصیت التهابی است بنابراین به هنگام سرفه و سرماخوردگی می تواند به عنوان یک درمان سنتی رد نظر گرفته شود. بنابراین برای افرادی که مبتلا به آشم هستند بسیار مفید است چرا که آسم به عنوان یکی از بیماری های التهابی شناخته می شود.
کاهش درد :
زعفران به عنوان مسکن درد و درمان بیماری های عفونی بسیار مناسب است. با توجه به خاصیت آرامبخشی این ماده، برای کودکان و افراد مسن که نیاز به بهبود الگوی خواب دارند، می تواند بسیار مناسب باشد. در گذشته از این ماده برای شل کردن اعصابی که موجب ایجاد درد در بدن می شوند، استفاده می شده است.
تنظیم سیستم هورمون بدن :
قبل از قاعدگی، سیستم هورمونی بدن دچار اختلال شده و شرایط جسمانی و روحی افراد را به هم می ریزد. سروتونین به عنوان هورمون شادی شناخته شده است و به کاهش شدت تغییرات خلق زن کمک می کند. زعفران این هورمون را بدن تقویت کرده و شرایط را تا حد زیادی کنترل می کند.
حفظ سلامتی قلب :
پتاسیم یکی از مواد اصلی برای تامین سلامتی قلب است. این ماده موجب سلامتی عروق خونی و شریان ها می شود و فشار خون را تا حد زیادی کاهش می دهد در نتیجه احتمال سکته قلبی و مغزی را تا حد زیادی کاهش می دهد. علاوه بر این ماده کروکتین موجود در زعفران نقش موثری در کنترل سطح کلسترول خون دارد.
بهبود سیستم گوارش و هضم :
زعفران به عنوان یک ماده اثربخش برای درمان اختلالات معد و نفخ شناخته می شود. شما می توانید برای حفظ سلامتی کبد و طحال، جلوگیری از یبوست و التهاب موثر باشد.
کمک به سلامتی سلول های بدن :
زعفران دارای خاصیت آنتی اکسیدانی است که به از بین بردن رادیکال های آزاد بسیار کمک می کنند. این رادیکال ها موجب از بین رفتن سلول های بدن شما می شوند. علاوه بر این بالا بودن میزان پتاسیم و منیزیم در این گیاه به سلول های بدن شما کمک می کند تا در برابر سرطان مقاومت بیشتری داشته باشند. این مواد به حفظ سنتز دی ان ای کمک کرده و به تکثیر سلول ها کمک زیادی می کند.
انواع زعفران :
انواع زعفران به اندازه بخش خامه که چند میلی متر است، قدرت رنگ دهی و اندازه کلاله آن بستگی دارد.
زعفران دسته :
اندازه بخش خامه : ۳ الی ۵ میلی متر
قدرت رنگ دهی : ۱۲۰ الی ۱۵۰ واحد
زعفران پوشال :
اندازه بخش خامه : ۱ الی ۳ میلی متر
قدرت رنگ دهی : ۱۷۰ الی ۲۵۰ واحد
زعفران سرگل :
اندازه بخش خامه : این نوع زعفران به طور کلی بخش خامه ندارد و کلاله های آن به صورت جدا از هم کل زعفران را تشکیل می دهند.
قدرت رنگ دهی : ۲۱۰ الی ۲۶۰ واحد
زعفران نگین :
اندازه بخش خامه : این نوع زعفران نیز به طور کلی بخش خامه ندارد. که رشته های آن بالاترین کیفیت را در میان انواع زعفران دارند.
قدرت رنگ دهی : ۲۳۰ الی ۲۷۰ واحد (بالاترین قدرت رنگ دهی)
زعفران سفید :
این نوع زعفران تنها به دلیل رنگ و ظاهر زیبایی که دارد مورد توجه قرار می گیرد.
زعفران در حال حاضر به عنوان یکی از گران ترین گیاهان جهان شناخته می شود، چرا که نه تنها در حوزه سلامت بلکه در صنایع دیگر مانند رنگرزی پارچه ای و ظروف و … نیز کاربرد دارد. این که شما چه مقدار باید از این ماده در رژیم غذایی خود استفاده کنید، بستگی به شرایط شما دارد. مصرف بیش از اندازه این ماده شفابخش می تواند برای سلامتی شما مضر باشد. پس حتما اگر شرایط خاص جسمانی دارید با دکتر خود در این مورد مشورت کنید.
